Ήρθε και φέτος η ώρα της Λίστας! Γενικά ήταν μια πολύ καλή χρονιά για το ροκ, για αυτό και η παρακάτω λίστα φέτος είναι ίσως περισσότερο ροκ από άλλες χρονιές. Έχω επίσης την αίσθηση ότι δεν ήταν ιδιαίτερα καλή χρονιά για το metal αφού αγαπημένοι καλλιτέχνες του Geek που με προηγούμενα άλμπουμ τους είχαν πανηγυρικά μια θέση εδώ (π.χ. Propagandhi, Ghost, Machine Head, Night Flight Orchestra, Christian Mistress, Katatonia...) με τα φετεινά τους μένουν εκτός.
Πριν πάμε στη λίστα, όπως κάθε χρόνο θα θέλαμε να εξηγήσουμε γιατί κάποιοι δίσκοι, τους οποίους πιθανότατα θα δείτε στη λίστα του Pitchfork, του Rolling Stone, του Uncut, του Mojo κλπ. δεν συμπεριλαμβάνονται στη δική μας:
- BAD BUNNY επειδή δεν έχω ακούσει ούτε νότα του. Σοβαρά.
- BON IVER επειδή δεν τον έβαζα στη λίστα το 2007, θα τον βάλω το 2025;
- GEESE επειδή θεωρώ το hype γύρω από αυτούς ίσως υπερβολικό, σίγουρα ενοχλητικό.
- JASON ISBELL επειδή τον προτιμώ με φουλ μπάντα παρά ακουστικό.
- ROSALIA επειδή ας είμαστε λίγο σοβαροί.
- RYAN DAVIS & THE ROADHOUSE BAND επειδή δεν μου "μίλησε".
- WEDNESDAY επειδή βλ. Geese.
- WET LEG επειδή ωραίο αλλά ως εκεί.
Επίσης, να επαναλάβουμε ένα disclaimer – Οι παρακάτω επιλογές δεν είναι σε καμία περίπτωση "αντικειμενικές", και εκφράζουν μόνο το προσωπικό μου γούστο. Ο βασικός λόγος που τις παρουσιάζω είναι γιατί μου αρέσει να μοιράζομαι τις μουσικές με τις οποίες παθιάζομαι με άλλους, γνωστούς και αγνώστους, ελπίζοντας να συστήσω κάποιους καλλιτέχνες που αγαπώ σε λίγα άτομα που μπορεί να ανακαλύψουν κάτι καινούργιο για αυτούς.
Ουφ, πάμε επιτέλους στην περιβόητη Λίστα. Love it, hate it, share it!
Πριν από 10 χρόνια ήσουν η «νέα μεγάλη ελπίδα» του lo-fi indie rock αλλά στην πορεία αποξένωσες μέρος του κοινού σου με μία σειρά από δίσκους ολοένα αυξανόμενης πολυπλοκότητας. Τι κάνεις λοιπόν; Μα φυσικά κυκλοφορείς μία εβδομηντάλεπτη ροκ όπερα με πλοκή που δεν καταλαβαίνει κανείς, τι άλλο; Αυτό το άλμπουμ θυμίζει περισσότερο “Quadrophenia” παρά ο,τιδήποτε “lo-fi indie rock” και είναι ο τρίτος καλύτερος “gay rock” δίσκος της χρονιάς – επεξήγηση του όρου παρακάτω.
19. DEAFHEAVEN – Lonely People With Power
Όταν πρωτοεμφανίστηκαν ήταν πραγματικά πρωτοπόροι. Όμως το 2025 ένα πάντρεμα black metal και shoegaze δεν ξαφνιάζει πλέον κανέναν, οπότε απούσης της καινοτομίας ο μόνος τρόπος να ακουστούν είναι η ποιότητα των συνθέσεων και φέτος οι Deafheaven μεγαλούργησαν – από τις Emperor-ικές εκρήξεις στα υπερβατικά My Bloody Valentine περάσματα, οι Καλιφορνέζοι μας έδωσαν τον καλύτερο δίσκο τους εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία.
18. SHARON VAN ETTEN & THE ATTACHMENT THEORY – Sharon Van Etten & The Attachment Theory
H στροφή της Van Etten από την κιθάρα στα synths ως βασικό εργαλείο σύνθεσης δεν έπεσε ακριβώς σαν κεραυνός εν αιθρία, αφού είναι κάτι που έχει ξεκινήσει σταδιακά από το 2019. Φέτος όμως, και μάλιστα για πρώτη φορά επίσημα με μια κανονική μπάντα γύρω της, η Van Etten βρήκε επιτέλους τον ήχο που έψαχνε και ο οποίος θυμίζει περισσότερο Joy Division/New Order παρά τις indie folk ρίζες της. Αυτό που δεν έχει αλλάξει καθόλου είναι η μαγική της ικανότητα να χτυπά τις πιο ευαίσθητες χορδές του ακροατή.
17. BOB MOULD – Here We Go Crazy
Κάπου ανάμεσα στο παρελθόν του (με τους Husker Du βασικά εφηύρε τους Nirvana) και το μέλλον του (η πολυαναμενόμενη επανασύνδεση των Sugar) είναι εύκολο να παραβλέψει κανείς το παρόν του Mould – ειδικά αφού μιλάμε για έναν άνθρωπο που βγάζει καλούς solo δίσκους τόσο αβίαστα και τακτικά ώστε να παίρνουμε κάτι τέτοιο ως δεδομένο. Όμως ακόμα και μέσα σε μία τόσο άρτια συνολική δισκογραφία με μισή ντουζίνα (και βάλε) all-time classic άλμπουμ ο φετεινός του δίσκος ξεχωρίζει, και είναι το solo άλμπουμ του που προσωπικά άκουσα περισσότερο από την εποχή του “Black Sheets Of Rain”.
16. MAJOR STARS – More Colors Of Sound
Σε μία εποχή όπου είναι πολύ εύκολο να μάθεις τα πάντα για όλους, ένα συγκρότημα που υπάρχει 27 χρόνια κι έχει κυκλοφορήσει καμιά δεκαπενταριά δίσκους κατάφερε να μου είναι παντελώς άγνωστο. Κοιτάξτε, είμαι πλήρως συνειδητοποιημένος για το discovery effect – «το ανακάλυψα τώρα, δεν το ξέρει κανείς, ας το βάλω στη λίστα». Όπως και για το end year effect – το έχεις πιο φρέσκο στα αυτιά σου από άλλους δίσκους, οπότε επιλέγεις να βάλεις αυτό στη λίστα. Όμως πραγματικά πιστεύω ότι αυτό το ψυχεδελικό σκληρό ροκ με τρεις κιθάρες και γυναικεία φωνητικά αξίζει μία θέση εδώ. Θα ψάξω πάραυτα και τα προηγούμενα.
15. GALACTIC & IRMA THOMAS – Audience With The Queen
Ένα πάντρεμα ιδανικό, μία από τις κορυφαίες funk μπάντες της Νέας Ορλεάνης και η Βασίλισσα της soul της πόλης, στα 84 της με φωνάρα 24-χρονης, σε ένα δίσκο ευφορικό από πλευράς ηχοχρωμάτων από τον οποίο όμως δεν λείπει ο αιχμηρός σχολιασμός της Αμερικανικής πραγματικότητας σήμερα. Ακούστε, χορέψτε, σκεφτείτε.
Η νέα Βασίλισσα των Γότθων (Von Hausswolff είναι το αληθινό της όνομα, παρεμπιπτόντως) φέτος εκπλήρωσε απόλυτα τις υποσχέσεις που είχε αφήσει με τις προηγούμενες δουλειές της. Και το καλύτερο απ’ όλα είναι ότι το level-up δεν βασίζεται στους special guests, παρόλο που το ντουέτο με τον Iggy Pop υποθέτω τράβηξε κόσμο και αυτό με την Ethel Cain είναι σαν η Lana Del Rey να χορεύει στη Rebound: Απλά οι συνθέσεις της είναι πιο ολοκληρωμένες αυτή τη φορά, και η ατμόσφαιρα πιο 4AD. Από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες στο άλμπουμ ο τίτλος του MVP πάει όχι στον Iggy ή την Cain, αλλά στον σαξοφωνίστα Otis Sandsjö ο οποίος χρωματίζει μοναδικά σχεδόν όλα τα κομμάτια του δίσκου.
13. CARDIACS – LSD
Το 1992 είχαμε πάει στην Αγγλία με φίλους για τα καλοκαιρινά φεστιβάλ, κι ένα βράδυ στο Λονδίνο βρεθήκαμε για προθέρμανση σε ένα κλαμπ ονόματι Camden Palace όπου έπαιζαν κάποιοι Cardiacs. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με το συγκρότημα, και είχα εντυπωσιαστεί τόσο πολύ ώστε το επόμενο πρωί κατέβηκα στα δισκάδικα της πόλης για να πάρω τα άλμπουμ τους (βρήκα δύο). Και περνάνε τα χρόνια, και το συγκρότημα διαλύεται, και ο Tim Smith πέθανε πριν 5 χρόνια, και δεν περίμενα ότι θα ξανακούσω τίποτα από αυτούς. Και όμως: Τα εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος, μαζί με κάποιους φίλους/οπαδούς του Smith, πήραν τις τελευταίες ηχογραφήσεις του και τις ολοκλήρωσαν συμπληρώνοντας όπου χρειαζόταν όργανα και φωνητικά. Είναι prog, είναι punk, είναι Cardiacs, είναι ο καλύτερος δίσκος του 2025 που ξεκίνησε να ηχογραφείται το 2007.
12. THE DIVINE COMEDY – Rainy Sunday Afternoon
35 ολόκληρα χρόνια μετά το ντεμπούτο του ως Divine Comedy o Neil Hannon κυκλοφόρησε φέτος το καλύτερο άλμπουμ της καριέρας του, χρηματοδοτώντας την ηχογράφηση στα Abbey Road studios με την αμοιβή του από το soundtrack της ταινίας Wonka. Το “Rainy Sunday Afternoon” είναι επίσης το πιο προσωπικό/εσωτερικό του άλμπουμ και αυτό που πλησιάζει περισσότερο από ποτέ τους ήρωες του Hannon, Scott Walker και Jacques Brel. Αγάπησα αυτό τον δίσκο φέτος, πολύ.
11. HIS LORDSHIP – Bored Animal
Το δεύτερο καλύτερο garage rock άλμπουμ της χρονιάς προέρχεται από δύο μουσικούς με θητεία στους Pretenders, οι οποίοι εδώ they dumb it down με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δεν έχω συνηθίσει να ακούω psychobilly riffs από τέτοιους βιρτουόζους, συνήθως η κουλαμάρα είναι μέρος του appeal στο ιδίωμα, και όσον αφορά τους στίχους τους ο Bob Dylan μπορεί να κοιμάται ήσυχος. Και όμως, παρόλα αυτά, τα σπάει άσχημα.
10. PERFUME GENIUS – Glory
Το ’97-΄98 όταν κάναμε την εκπομπή “Μυστήριες Ιστορίες” στον ιστορικό ΡΟΔΟΝ FM με τον Ανδρέα Γιαννακουλόπουλο, την Αναστασία Καμβύση, την Τζέην Σαμπανίκου και τον Κωνσταντίνο Ζαχόπουλο, είχαμε ένα inside joke για ένα μουσικό ιδίωμα που είχαμε βαφτίσει “gay rock” που δεν είχε να κάνει ούτε με στιχουργική θεματολογία, ούτε με συγκεκριμένο ήχο: Βασικά, οποιοδήποτε συγκρότημα είχε gay μέλη και άρεσε στους gay συναδέλφους/φίλους μας το λέγαμε gay rock. Χαζομάρες, αλλά γελούσαμε. Το θυμήθηκα τώρα γιατί το 2025 ήταν μια εξαιρετική χρονιά για το gay rock και το “Glory” ήταν το δεύτερο καλύτερο gay rock άλμπουμ της χρονιάς, παντρεύοντας ιδανικά την art pop με σκληρότερες κιθαριστικές εξάρσεις.
9. EZRA FURMAN – Goodbye Small Head
Όμως το καλύτερο gay rock άλμπουμ της χρονιάς είναι αυτό του/της (παρακαλώ ας μην αρχίσουμε κουβέντα για τα οριστικά άρθρα, θα εκνευριστώ) Ezra Furman, ο οποίος εδώ όχι απλά τα βάζει με τους προσωπικούς του δαίμονες, αλλά το κάνει μέσα σε ένα Τραμπ-ικό πλαίσιο που γίνεται ολοένα και πιο εχθρικό προς άτομα σαν αυτόν. Αν και βεβαίως τα sexual politics του Furman δεν θα είχαν καμία σημασία για αυτή τη λίστα αν δεν συνοδεύονταν από εξαιρετικά ροκ τραγούδια με μαξιμαλιστικές ενορχηστρώσεις, που μου θύμισαν γιατί παλαιότερα τον είχα χαρακτηρίσει ως τον “gay Εβραίο Springsteen”.
Είναι δύσκολο να εξηγήσεις σε κάποιον που δεν έχει ακούσει Richard Dawson γιατί σου αρέσει, κι επίσης είναι δύσκολο να εξηγήσεις στο 80% όσων ΕΧΟΥΝ ακούσει Richard Dawson γιατί σου αρέσει – η φωνή του είναι “acquired taste” που λένε και οι συμπατριώτες του, τα τραγούδια του δεν ακολουθούν παραδοσιακές δομές, δεν έχουν πιασάρικα ρεφρέν, συχνά δεν υπάρχουν καν ρίμες. Ειδικά αν δεν είσαι Βρετανός και δεν έχεις ούτε καν το κοινό κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο, το “End Of The Middle” πιθανότατα είτε θα σε αφήσει παγερά αδιάφορο, είτε θα το μισήσεις. Όταν όμως «το πιάσεις», την ιδιοφυία των συνθέσεων που δεν μοιάζουν με ΤΙΠΟΤΑ άλλο και τη μαγική ικανότητα του Dawson να μετατρέπει μπανάλ λεπτομέρειες της καθημερινότητας σε επικά ψυχοδράματα, θα ανταμειφθείς πλουσιοπάροχα.
7. THE TUBS – Cotton Crown
O ήχος είναι jangle pop, γεμάτος καμπανιστές κιθάρες που παραπέμπουν στον Johnny Marr και μια φωνή που θυμίζει Richard Thompson. Ακούγεται χαρούμενο, ηλιόλουστο αν δεν προσέξεις τους στίχους όπου πέφτει πολλή μαυρίλα. Αυτή η αντίθεση όμως είναι που κάνει το άλμπουμ τόσο ελκυστικό, και βασικά αν είστε από αυτούς που πιστεύουν ότι το “If I Can’t Change Your Mind” των Sugar είναι το καλύτερο τραγούδι της δεκαετίας του ‘90 (είναι), τότε θα λατρέψετε το “Cotton Crown”.
6. BUTLER, BLAKE & GRANT – Butler, Blake & Grant
Ένας δίσκος που πέρασε μάλλον απαρατήρητος και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί: Όχι μόνο διότι πρόκειται για supergroup (o Bernard Butler από την αυθεντική σύνθεση των Suede, o Normal Blake από τους Teenage Fanclub, και ο James Grant από τους Love And Money), αλλά κι επειδή οι συνθέσεις είναι καταπληκτικές με ένα έντονο Crosby Stills & Nash vibe που συνήθως οι κριτικοί λατρεύουν. Υπέροχες φωνητικές αρμονίες, jangly κιθάρες, ένα όνειρο.
Όταν ο Dylan έπιασε για πρώτη φορά ηλεκτρική κιθάρα σε συναυλία του φωνάζανε από κάτω «Ιούδα!». Το 1913 στην πρώτη παρουσίαση της «Ιεροτελεστίας Της Άνοιξης» στο Παρίσι ο Στραβίνσκι είχε φάει τρελό κράξιμο. Είμαι σίγουρος ότι και ο πρώτος Νεάντερθαλ που χτύπησε ένα τεντωμένο δέρμα μαχαιρόδοντα με ένα κόκκαλο ύαινας για να συνοδεύσει ρυθμικά τα «ουγκ» του μπαμπά και των θείων του θα είχε φάει επίσης κράξιμο επειδή έκανε κάτι καινούργιο, οπότε δεν με εκπλήσσουν οι κραυγές περί «ξεπουλήματος» επειδή ο Turnstile δεν παίζουν πλέον hardcore. Αυτοί που παίζουν για το κοινό όμως είναι απλώς διασκεδαστές, oι αληθινοί Kαλλιτέχνες παίζουν για τον εαυτό τους και το κοινό ακολουθεί (ή όχι). Οι Turnstile λοιπόν είναι Καλλιτέχνες.
4. ROBERT JON & THE WRECK – Heartbreaks & Last Goodbyes
Αρχιδάτο southern hard rock από μια παρέα Καλιφορνέζων που ακούγονται λες και γεννήθηκαν 3000 χλμ. ανατολικότερα μέσα σε ένα μπαρ στη Λουιζιάνα. Ένα κι ένα τα τραγούδια του άλμπουμ, γεμάτα γκάζια και hooks – θα σας θυμίσουν Skynyrd, Allmans και όλα αυτά τα καλούδια σε σύγχρονη εκδοχή, ή θα σκεφτείτε πως κάπως έτσι θα έπαιζαν οι Rival Sons αν ήταν καλό συγκρότημα. Μάλλον το δεύτερο καλύτερο southern rock άλμπουμ της χρονιάς, επειδή....
3. JAMES McMURTRY – The Black Dog And The Wandering Boy
... Ο όρος “Americana” είναι τόσο ευρύς που δεν ξέρω αν έχει πλέον νόημα. Ο McMurtry π.χ. μπαίνει κάτω από τη συγκεκριμένη ταμπέλα, στην πραγματικότητα όμως αυτό το άλμπουμ ροκάρει σκληρότερα από τις πιο ροκάδικες στιγμές του Jason Isbell, ας πούμε, με τον οποίο μάλιστα ο McMurtry φαίνεται να μοιράζεται τις προοδευτικές πολιτικές αντιλήψεις και τη στιχουργική/storytelling ευφυία (αν και του ρίχνει καμιά εικοσαριά χρόνια). Αν είναι λοιπόν καιρός για μια καινούργια ταμπέλα τότε αυτό εδώ θα το βάφτιζα “antifa country rock”, και μου κάνει μια χαρά.
2. CORONER – Dissonance Theory
Στα 80’s υπήρχαν διάφορα είδη μεταλλάδων: Κάποιοι ακούγανε μόνο τα μελωδικά (Bon Jovi, Whitesnake, Def Leppard…), κάποιοι ακούγανε κυρίως τα παραδοσιακά (Dio, Judas Priest, Queensryche), είχαμε τους επικούς (Manowar, Warlord…), τους «μόνο Maiden», τους thrash-άδες... Και μετά ήταν και κάποιοι λίγοι βλαμμένοι, ξέρετε, αυτοί οι ιντελέκτουαλ που δεν είχαν ποτέ γκόμενα, που ακούγανε τα κουλά τεχνομπερδευτικά: Watchtower, Voivod, Last Crack... και βεβαίως Coroner. Τέλος πάντων, οι Coroner επέστρεψαν 30+ χρόνια μετά το “Grin”, έχοντας πατήσει φαντάζομαι τα 60, και ΓΑΜΗΣΑΝΕ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ με το καλύτερο metal άλμπουμ της χρονιάς. Χωρίς ανταγωνισμό στο ιδίωμα φέτος.
1. SWAMI JOHN REIS – Time To Let You Down
Ισοβίτης punk rocker που οι παλαιότεροι ίσως θυμούνται από τους Rocket From The Crypt έβγαλε φέτος τρελή δισκάρα: Σε μια χρονιά που το garage rock είχε την τιμητική του με τρομερά άλμπουμ (His Lordship, The Hives…), o Reis στέκεται περήφανος στην κορυφή της πυραμίδας με 11 τραγούδια που κατεβαίνουν μονορούφι σε 28 λεπτά και σε κάνουν να νιώθεις 28 χρόνια νεώτερος. Κυρίες και κύριοι, το άλμπουμ που άκουσα φέτος περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Και του χρόνου.
